Τι είναι η Επαυξητική ή/και Εναλλακτική Επικοινωνία (ΕΕΕ / AAC);
Η Επαυξητική ή/και Εναλλακτική Επικοινωνία (ΕΕΕ ή AAC – Augmentative and Alternative Communication) είναι ένα «κουτί εργαλείων» που δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά αλλά και σε ενήλικες να επικοινωνούν όταν η ομιλία τους δεν είναι αρκετή ή απουσιάζει.
Όταν μιλάμε για Επαυξητική ή Επαυξημένη επικοινωνία, εννοούμε την προσθήκη υποστηρικτικών μέσων, όπως εικόνες, νοήματα, σύμβολα ή εφαρμογές, ώστε να γίνει πιο ξεκάθαρο αυτό που θέλει να πει το παιδί. Αντίστοιχα, Εναλλακτική επικοινωνία σημαίνει ότι η ομιλία αντικαθίσταται από έναν διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας.
Η ΕΕΕ χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις: όταν η ομιλία είναι δυσνόητη και χρειάζεται υποστήριξη, όταν η ομιλία απουσιάζει εντελώς, αλλά και όταν θέλουμε να ενισχύσουμε τα πρώτα βήματα ενός παιδιού στην παραγωγή λόγου. Είναι επίσης πολύτιμη όταν ένα παιδί δυσκολεύεται να εκφράσει τις σκέψεις του και κινδυνεύει να χάσει την αυτοπεποίθησή του.
Μπορεί να φανεί χρήσιμη σε καταστάσεις όπως η εγκεφαλική παράλυση, οι αναπτυξιακές διαταραχές, η αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή, το σύνδρομο Down ή το σύνδρομο Angelman, η αναπτυξιακή λεκτική δυσπραξία, ακόμη και σε επίκτητες δυσκολίες όπως μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Επίσης, στηρίζει παιδιά με καθυστερήσεις ομιλίας ή παιδιά στο φάσμα του αυτισμού με υψηλή λειτουργικότητα.
Στην πράξη, η ΕΕΕ μπορεί να πάρει πολλές μορφές: από συστήματα όπως το PECS (επικοινωνία μέσω ανταλλαγής εικόνων) και το MAKATON (συνδυασμός ομιλίας, νοημάτων και συμβόλων), μέχρι εφαρμογές σε tablet όπως το Go Talk Now ή το Proloquo2Go. Υπάρχουν επίσης μέθοδοι όπως το TEACCH, που βασίζεται στην οπτική οργάνωση του περιβάλλοντος, ή το PODD, ένα βιβλίο ή σύστημα με λέξεις και σύμβολα που διευκολύνει την καθημερινή επικοινωνία με την οικογένεια και τους θεραπευτές.
Με απλά λόγια, η ΕΕΕ είναι μια γέφυρα επικοινωνίας. Δεν αντικαθιστά την ομιλία· τη συμπληρώνει και την ενισχύει, δίνοντας στα παιδιά τα εργαλεία να εκφράζονται, να συμμετέχουν και να αποκτούν αυτοπεποίθηση στην καθημερινότητά τους.
Έλενα Ξάφη | Λογοθεραπεύτρια, MSc